Dit artikel introduceert enkele ideeën over manieren waarop u conflicten kunt vermijden, of ermee kunt omgaan als ze er toch zijn. Er wordt ingegaan op wat voor soort dingen conflicten kunnen veroorzaken, en op de soorten conflicten die er zijn. Dit artikel werd gedeeltelijk overgenomen uit bronnen van de Leeds Beckett University.

Achtergrond

Conflicten kunnen zich in veel situaties voordoen, zowel op het werk als daarbuiten, maar het is belangrijk om te onthouden dat er verschillende manieren zijn om het helemaal te vermijden of om de schade voor jezelf en andere mensen te beperken als het zich voordoet. Conflicten kunnen een moeilijke situatie zijn om mee om te gaan, omdat ze veel angst of zelfs woede kunnen oproepen, wat de situatie nog erger kan maken. Uit onderzoek is gebleken dat een aantal zaken conflicten kunnen uitlokken bij studenten met autisme, waaronder:

• Een gebrek aan bewustzijn van en inzicht in autisme
• Als onbeleefd gezien worden als u worstelt met sociale of zintuiglijke eisen
• Zich teleurgesteld of in de steek gelaten voelen door mensen
• Individuen die de behoefte van autisten aan een eigen ruimte niet respecteren of begrijpen
• Het verkeerd begrijpen of interpreteren van iets dat gezegd is, vooral als het sarcastisch of ironisch is
• Uiteenlopende verwachtingen voor hygiëne in een professionele omgeving
• Teamleden of ander personeel dragen niet gelijkelijk bij aan het groepswerk
• Wanneer een werkplek niet in voldoende aanpassingen of voorzieningen voor autistisch personeel heeft voorzien

(aangepast van Vincent, 2021)

Wat kan dit voor mij betekenen?

Conflicten kunnen een verontrustend vooruitzicht zijn, vooral voor mensen met autisme, waar de kans groter is dat ze zich emotioneel overweldigd voelen en worstelen met de zintuiglijke problemen die vaak met deze gevoelens gepaard gaan. Veel tekenen van conflicten kunnen moeilijk op te merken zijn, vooral in het beginstadium, omdat daarvoor lichaamstaal moet worden ontcijferd of passief-agressieve opmerkingen moeten worden begrepen die misschien niet duidelijk maken dat er een probleem is. Dit kan iets zijn als:

• Een briefje op een rommelig werkblad met de tekst “bedankt dat u uw werkplek schoonhoudt!”, wat eigenlijk betekent “dit moet worden schoongemaakt en ik vind het vervelend dat het nog niet is gedaan”.
• Een collega die gewoonlijk spraakzaam en vriendelijk tegen u is, geeft plotseling korte of één-woord reacties

Ten eerste is het belangrijk te onthouden dat, ook al voelt u zich boos of van streek bij het idee van een conflict, het een normaal onderdeel van de wereld is. Hoewel conflicten u angstig, gefrustreerd of zelfs wantrouwend kunnen maken, is het belangrijk om te onthouden dat dit weliswaar normale instinctieve reacties zijn, maar dat ze soms niet in verhouding staan tot de huidige situatie. Terwijl negeren het waarschijnlijk niet zal doen verdwijnen, kan het aanpakken ervan verlichting brengen voor zowel u als de andere persoon. Vaak begint een conflict klein, en door het zo vroeg mogelijk aan te pakken, vermijdt u dat het potentieel groter wordt. Sommige mensen met autisme hebben specifieke barrières die het moeilijk maken om met emotioneel geladen situaties om te gaan. Gespannen zijn door conflicten is volkomen normaal voor een autist. Vooral assertiviteit kan voor u moeilijk zijn. 

Mensen gaan op verschillende manieren met conflicten om. Deze 5 typische manieren waarop mensen kunnen reageren.

Conflict oplossingsstrategie 1: vermijden

Vermijden is wanneer mensen het conflict gewoon negeren of zich eruit terugtrekken. Ze kiezen voor deze methode wanneer het ongemak van een confrontatie groter is dan de mogelijke beloning van het oplossen van het conflict. Hoewel dit voor de begeleider misschien gemakkelijk lijkt, dragen mensen niet echt iets waardevols bij aan het gesprek en kunnen ze waardevolle ideeën achterhouden. Als een conflict vermeden wordt, wordt er niets opgelost.

Conflictoplossing 2: Concurreren

Concurreren wordt gebruikt door mensen die een conflict ingaan om te winnen. Ze zijn assertief en niet coöperatief. Deze methode wordt gekenmerkt door de veronderstelling dat de ene partij wint en de andere verliest. Het laat geen ruimte voor verschillende perspectieven in een goed geïnformeerd totaalbeeld en is zelden een goede strategie voor het oplossen van groepsproblemen.

Conflictoplossing strategie 3: accommoderen

Toegeven is een strategie waarbij een partij toegeeft aan de wensen of eisen van een ander. Men is coöperatief maar niet assertief. Dit kan een hoffelijke manier lijken om toe te geven wanneer iemand erachter komt dat hij/zij het bij het verkeerde eind had over een argument. Het is minder nuttig wanneer een partij een ander tegemoetkomt louter om de harmonie te bewaren of om verstoring te voorkomen. Net als vermijding kan dit leiden tot onopgeloste problemen. Te veel inschikkelijkheid kan resulteren in groepen waar de meest assertieve partijen het proces beheersen en de meeste gesprekken naar hun hand zetten.

Conflictoplossing 4: Samenwerken

Samenwerken is de methode die gebruikt wordt wanneer mensen zowel assertief als coöperatief zijn. Een groep kan leren om iedere deelnemer een bijdrage te laten leveren met de mogelijkheid om samen een gedeelde oplossing te creëren waar iedereen achter kan staan.

Conflictoplossing 5: Compromissen sluiten

Een andere strategie is compromissen sluiten, waarbij de deelnemers gedeeltelijk assertief en coöperatief zijn. Het concept is dat iedereen een beetje opgeeft van wat hij wil, en dat niemand alles krijgt wat hij wil. De perceptie van het beste resultaat bij het werken met compromissen is datgene wat “het verschil verdeelt”. Compromissen worden als rechtvaardig ervaren, ook al is niemand bijzonder gelukkig met het eindresultaat.

Praktische tips

In gevallen zoals hierboven, waarin u een verhoogd gevoel van emotie voelt, zijn er een aantal dingen die u kunt doen:

• Begrijp uzelf. Ten eerste, weet wat u helpt uzelf te kalmeren. Als u zich niet kalm voelt, zal dat het moeilijker maken om de kwestie op een efficiënte manier aan te pakken. Conflicten moeten worden aangepakt zonder te schreeuwen of opmerkingen te maken over een persoon die geen verband houden met het conflict zelf.
• Denk aan uw omgeving, Indien mogelijk, verlaat de situatie om uzelf en de andere persoon een pauze te geven van de stressvolle omgeving. Dit geeft u de tijd om na te denken over wat u wilt zeggen, of om iemand anders om hulp of begeleiding bij het probleem te vragen.
• Negeer het niet, maar zoek een manier om uw punten rustig over te brengen – u zou de I-statement techniek kunnen gebruiken (hieronder)
• Vraag het als u niet zeker weet of er iets mis is. Sociale signalen oppikken kan moeilijk zijn voor mensen met autisme, wat niet betekent dat er iets mis is met u: het betekent alleen dat u moet weten hoe u moet vragen wat er aan de hand is. Als u merkt dat er iets niet klopt, vraag dan: “Dat heb ik gemerkt ______. Het is soms moeilijk voor mij om sociale signalen te herkennen – is er iets dat ik moet weten?”
• Verduidelijk wat de bron van het conflict is, vaak kan een klein misverstand tot een conflict leiden, door te vragen wat het echte probleem is kunt u het vaak oplossen.
• Luister actief, laat de ander aan het woord en laat zien dat u luistert
• Concentreer u op de toekomst, in een conflict hebben we de neiging ons alles te herinneren wat ons van streek heeft gemaakt en ons op het verleden te concentreren. De beste manier om vooruit te komen is aan de toekomst te denken
• Bekijk het van buitenaf. Als u zich op uw gemak voelt om de persoon rechtstreeks aan te spreken (zoals de persoon die het briefje heeft achtergelaten of de collega wiens reacties zijn veranderd) nadat u de situatie hebt overwogen, leg dan uit dat u zich ervan bewust bent dat er een of ander probleem is, maar dat u graag meer duidelijkheid wilt over wat de bijzonderheden zijn.
• Begrijp welke strategie de andere persoon uit de bovenstaande lijst gebruikt en werk toe naar het gebruik van strategie 4 of 5
• Schrijf hen een briefje als u het moeilijk hebt met gesproken woorden. Sommige autistische mensen hebben het moeilijk om woorden te produceren in een stressvol moment, en dat betekent niet dat er iets mis is met u. Zoek een moment waarop u rustig genoeg bent, en schrijf op wat u zou willen zeggen.
• Koop tijd als u zich onder druk gezet of verward voelt. Als autist kunt u merken dat stressvolle gesprekken te snel gaan, waardoor u misschien moeite hebt om te verwerken wat er gaande is. Hier zijn enkele scripts die u kunt gebruiken om te vertragen, zodat u uw achterstand kunt inhalen:
  • “Kunnen we het wat rustiger aan doen? Ik heb tijd nodig om na te denken.”
  • “Ik ben in de war. Kunt u het herhalen, langzamer?”
  • “Ik wil niet meteen beslissen. Ik moet nadenken.”

• Nagaan wat een gemeenschappelijk doel kan zijn om het conflict op te lossen
• Soms bent u het die de onbeleefde opmerking maakte of een grens overschreed. Het is normaal om fouten te maken, en u bent geen slecht persoon. Reageer met vriendelijkheid door uw fout te herstellen.

Het is belangrijk te onthouden dat er soms een conflict kan ontstaan, hoezeer u ook probeert het te vermijden, zelfs als u de waarschuwingssignalen hebt opgemerkt. Soms zijn mensen die boos zijn eigenlijk overstuur of gefrustreerd – het kan zijn dat ze problemen hebben buiten uw conflict. In dit soort gevallen is het belangrijk om te onthouden dat neurotypische personen zich vaak anders lijken te gedragen, en dat de ene emotie eigenlijk een andere kan vertegenwoordigen. In dit soort gevallen zal de betrokkene zich hopelijk verontschuldigen voor zijn gedrag – hij kan meer uitleggen over een situatie, of het kan iets zijn dat hij privé wil houden.

In dergelijke gevallen, waarin de betrokkene zijn verontschuldigingen aanbiedt en zijn gedrag aanpast, is zijn verontschuldigingen aanvaarden het beste en verder te gaan met de situatie. Als u echter merkt dat dit gedrag vaak voorkomt en zich herhaalt, is het misschien de moeite waard om het aan een ander personeelslid te melden, omdat dit een probleem kan zijn waarbij u ondersteuning en documentatie nodig hebt.

Vragen om over na te denken

• Hoe belangrijk is het om deze conflictsituatie op te lossen?
• Wat zal er gebeuren als u niets doet? Wordt het erger, beter of blijft het hetzelfde?
• Wie kan u helpen bij het omgaan met dit conflict?
• Wanneer hebt u eerder met succes iets moeilijks overwonnen?
• Hoe belangrijk zal dit over een jaar voor u zijn?
• Waarom zou u er iets aan doen?

Aanvullende informatie en links

I-Statement Techniek

De reden waarom het een “ik”-verklaring wordt genoemd, is dat de spreker spreekt vanuit zijn eigen perspectief, vanuit zijn standpunt over zichzelf en niet over een andere persoon. Zij zijn eigenaar van hun gedachten en gevoelens en geven op geen enkele manier anderen de schuld van hoe zij zich voelen of denken. Wanneer een persoon het gevoel heeft dat hem iets verweten wordt – of dat nu terecht of onterecht is – is het gebruikelijk dat hij reageert met een defensieve houding. “Ik”-verklaringen zijn een eenvoudige manier van spreken die u zal helpen deze val te vermijden door gevoelens van schuld te verminderen. Een goede “ik”-uitspraak neemt de verantwoordelijkheid voor iemands eigen gevoelens, terwijl het probleem tactvol wordt beschreven.

Hier is hoe de I-statement techniek werkt: https://www.therapistaid.com/worksheets/i-statements.pdf

Misttechniek

Dit wordt gebruikt om een vijandig persoon te ontwapenen. Het geeft een kalme reactie die helpt bij agressieve, passief agressieve of manipulatieve mensen. Door woorden te gebruiken zoals hieronder kan u helpen een situatie te kalmeren;

• “Je zou gelijk kunnen hebben.”
• “Ja, dat is waar.”
• “Dat is mogelijk.”
• “Ja, dat kan ik zien.”
• “Ja, ik zie dat je denkt _______.”

Een paar heel nuttige link met afbeeldingen over hoe met conflicten omgaat als u autistisch bent zijn https://www.autismecoach.nl/gemaakte-fouten-conflicten/ en het sectie Ómgaan met kritiek’ in het rapport Omgaan met Autisme op het Werk: https://www.participate-autisme.be/documents/H_Brochure_Omgaan_met_Autisme_op_het_werk.pdf.

Auteur

Dit artikel is oorspronkelijk geschreven door Dr Jonathan Vincent, York St John University, UK. Het werd aangepast voor de IMAGE toolkit door Rachael Maun.